Orkide Severlerin En Sık Yaptığı 7 Hata

Orkidenin Büyüleyici Tarihi

Orkideler, dünya üzerindeki en eski çiçeklerden biridir ve 100 milyon yıldan fazla bir süredir var oldukları tahmin edilmektedir. Antik Çin’de saflık ve bilgelik sembolü olarak görülürken, Yunanlar orkideleri doğurganlıkla ilişkilendirmiştir. Aztekler ise vanilya orkidesini enerji veren içeceklerde kullanmıştır.

Rönesans döneminde orkide koleksiyonculuğu aristokratlar arasında popüler hale gelirken, günümüzde süs bitkisi olarak milyonlarca evde yer almaktadır. Eskiden sadece tropikal bölgelerde yetiştirilebilen bu çiçekler, artık uygun bakım teknikleriyle herkesin evinde kolayca büyüyebiliyor. Orkideler, tarih boyunca hem güzellikleri hem de kültürel anlamlarıyla insanları büyülemeye devam ediyor.

Orkideler Gerçekten Hassas mı? Yoksa Sadece Yanlış mı Bakıyoruz?

"Orkide mi? Yok, ben ona bakamam! Çok narin, hemen ölür!" Bu cümleyi daha önce duydun mu? Ya da belki de sen de böyle düşünenlerdensin. Pek çok insan, orkidelerin bakımı zor olduğu için bu muhteşem çiçekleri satın almaya çekiniyor. Oysa ki, orkideler doğru bakım verildiğinde yıllarca yaşayabilir ve düzenli olarak çiçek açabilirler.

Evet, bazen çiçekleri dökülebilir, yaprakları sararabilir ya da gelişimi yavaşlayabilir. Ama bu hemen öldüğü anlamına gelmez. Çoğu zaman küçük değişikliklerle orkidenin sağlığını yerine getirmek mümkün. Eğer orkide yetiştirmeye başlamak istiyor ama bakımını nasıl yapacağından emin olamıyorsan, endişelenme. Bu yazıda, orkide severlerin en sık yaptığı hataları ve bunları nasıl düzeltebileceğini öğrenerek, sen de göz alıcı çiçeklere sahip bir orkide yetiştirebilirsin!

Fazla Sulama

Orkidelerin en büyük düşmanı fazla su! Birçok kişi, bitkisini sık sulamanın ona iyi geleceğini düşünse de tam tersi oluyor. Orkideler, kökleriyle nefes alan bitkilerdir. Eğer toprağı sürekli ıslak kalırsa, kökler çürümeye başlar ve bir süre sonra bitkiyi kurtarmak imkânsız hale gelir.

Peki, ne yapmalısın? Sulamadan önce köklerin rengini kontrol et. Eğer yeşilimsi tonlarda ise, şu an suya ihtiyacı yok demektir. Ama kökler gri veya beyaz bir tona dönüştüyse, o zaman sulama vakti gelmiş demektir. Haftada 1-2 kez sulamak yeterlidir. Kışın bu sıklık biraz daha azalabilir.

Yanlış Saksı ve Toprak Kullanımı

Orkideni büyütmek için herhangi bir toprak kullanıyorsan, büyük bir hata yapıyorsun! Orkideler, normal bitkiler gibi klasik toprakta yetişmez. Köklerinin hava alması gerekir ve yanlış toprak, onların çabucak çürümesine neden olabilir.

Bu yüzden, özel orkide karışımları kullanmalısın. Genellikle ağaç kabuğu, yosun ve perlit içeren bu karışımlar, köklerin ihtiyacı olan havayı ve nemi sağlar. Saksı konusunda ise en iyi seçim şeffaf ve delikli modellerdir. Böylece kökleri gözlemleyebilir ve sulama zamanını daha iyi belirleyebilirsin.

Orkide çiçeği severlerin en çok kafa karışıklığı yaşadığı konulardan biri de saksı değişimi. Çoğu kişi ya çok sık saksı değiştirir ya da bunu tamamen ihmal eder. Her iki durumda da bitki strese girer ve gelişimi durabilir.

Orkidenin saksısını yılda bir kez veya kökler saksıdan dışarı taşmaya başladığında değiştirmek en iyisidir. Yeni saksıya geçerken, kökleri nazikçe temizlemeli ve çürümüş olanları budamalısın. Yeni toprakla birlikte saksıya yerleştirip, ilk birkaç gün sulamadan beklemek köklerin daha sağlıklı adaptasyon sağlamasına yardımcı olur.

Yanlış Işıklandırma

Orkideler ışığı sever ama doğrudan güneş ışığını hiç sevmez! Çoğu kişi, bitkisini pencerenin tam önüne koyarak ona iyilik yaptığını düşünür. Oysa ki doğrudan gelen sert güneş ışınları, yaprakların yanmasına neden olabilir.

Orkiden için en iyi yer, bol ama dolaylı ışık alan bir konumdur. Eğer bitkinin yaprakları koyu yeşile döndüyse, bu ışık yetersiz demektir. Çok fazla güneş alıyorsa, yaprakları sararmaya başlar. En ideal konum, sabah güneşi alabileceği ama öğlen güneşinden korunaklı bir yerdir.

Yanlış Gübreleme

"Ne kadar çok gübre, o kadar sağlıklı bitki" diye düşünüyorsan, yanılıyorsun. Orkideler hassas bitkilerdir ve fazla gübre, onların köklerini yakabilir. Gübreleme yaparken ölçülü olmak şart!

Orkideler için özel hazırlanmış sıvı bitki besini tercih etmelisin. En ideal kullanım, ayda 1 veya 2 kez olacak şekilde, sulama suyuna az miktarda karıştırarak vermektir. Çiçeklenme döneminde gübre miktarını biraz artırabilirsin, ama aşırıya kaçmamalısın.

Yanlış Budama

Orkidenin çiçekleri döküldüğünde, bazı kişiler tüm sapı kesme hatasına düşer. Oysa ki, doğru zamanda ve doğru yerden budama yapmak, bitkinin yeniden çiçek açmasını sağlar.

Çiçek sapını tamamen kesmek yerine, sapın yeşil kalan kısmını bırakmalısın. Eğer sap tamamen kahverengiye dönüştüyse, o zaman dibinden kesebilirsin. Ama hala yeşilse, ikinci bir dal çıkartma ihtimali vardır.

Düşük Nem Oranı

Orkideler tropikal bitkilerdir ve doğal ortamlarında yüksek nemde yaşarlar. Evlerimizdeki kuru hava, onların yapraklarının cansızlaşmasına ve köklerinin kurumasına neden olabilir. Özellikle kış aylarında, kaloriferlerin çalışmasıyla birlikte ortam daha da kuru hale gelir.

Bunu önlemek için, orkideyi bulunduğu ortamda bir nem tepsisine yerleştirebilirsin. Yani, bir tabağa çakıl taşları koyup üzerine biraz su ekleyerek, bitkinin etrafındaki havayı nemli tutabilirsin. Alternatif olarak, gün içinde birkaç kez yapraklarına su püskürterek de nem dengesini sağlayabilirsin.

Orkide bakımı zor değil, sadece biraz dikkat istiyor! Eğer yukarıdaki hatalardan kaçınırsan, bitkin hem sağlıklı büyür hem de düzenli olarak çiçek açmaya devam eder. Unutma, doğru sulama, uygun ışık, yeterli nem ve dengeli gübreleme ile orkiden yıllarca seninle birlikte yaşayabilir.