Nesli Tükenmekte Olan Bitkiler Ve Özellikleri Nelerdir?

Küresel ısınma başta olmak üzere biyokaçakçılık ve çarpık kentleşme gibi sebeplerden ötürü dünya üzerindeki birçok canlı türünün nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya kalıyor. Gezegenimizin yegâne enerji kaynağı güneş ışığından da faydalanmamızın en önemli unsuru olan bitkiler, dünya faunasında çok büyük bir alan kaplıyor ve tüm canlıların yaşamının devamı için büyük önem taşıyor. Biyolojik tür çeşitliliği bakımından zengin topraklara sahip olan ülkemizde de maalesef memleketimize özgü kimi bitki türlerinin nesli yok olmak üzere. Bir bitki türünün yabani doğa içerisinde yaşamına devam edememesi ve tarih sahnesinden çekilmesi, dünya ekosisteminde geri dönülemez yaraların oluşmasına sebebiyet verebiliyor. Bu nedenle doğada eşine az rastlanan kıymetli bitki türlerinin özenle korunması gerekiyor.

Konya Gaşağı

Peygamber çiçeği, tülüşah ismiyle de bilinen Konya gaşağı çiçeğinin ilk kez 1981 senesinde Bozkır- Seydişehir ilçeleri arasında Suğla Gölü ile karayolu bağlantısı arasında keşfediliyor ve botanik bilimi literatürüne kaydediliyor. Ana yurdu Türkiye olan Konya gaşağı yalnızca İç Anadolu Bölgesi’ne ait endemik bir bitki türü olarak dikkat çekiyor. Hâlihazırda ticari bir değeri olmayan Konya gaşağının bir dönem Karaman ilinde de izine rastlandığı fakat günümüzde o mevkide bulunmadığı biliniyor. 2005 senesinde Seydişehir ve Bozkır ilçeleri arasındaki sulama kanalı inşaatından çıkan yüksek miktardaki toprağın bilinçsiz şekilde Konya gaşağı, yaşam sahasına dökülmesi sebebiyle bu şirin çiçeğin soyu tükenme sorunu ile baş başa kalıyor. Gerçekleştirilen gözlemler sonucunda koruma altına alınmadığı takdirde neslinin yok olması beklenen Konya gaşağını muhafaza etmek adına 2006 yılından günümüze Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi bünyesinde daha önceki dönemlerde toplanılan Konya gaşağı tohumlarından fideler üretiliyor. Yine Bozkır ve Seydişehir ilçelerinin arasında kalan bölgelerde iki adet Konya gaşağı koruma bölgesi oluşturuluyor.

Yabani Karanfil

Memleketimizin güzide şehirleri Balıkesir ve Aydın’da doğal olarak yetişen yaban karanfili pembe ve beyaz renkte oluyor. Doğal tozlaşma yoluyla üreyen yaban karanfili bu yönüyle endemik böcek türlerinin yaşam ekosisteminin varlığını sürdürmesinde büyük rol oynuyor.

Sevgi Çiçeği

Halk arasında peygamber çiçeği, gelin, yanardöner, gelin düğmesi, türbe çiçeği adıyla da anılan sevgi çiçeği, Dünya Doğayı Koruma Birliği (IUCN) kriterleri kapsamında Aşırı Tehlikede! (Very Dangereous’’) kategorisinde bulunuyor. Bu şekilde sınıflandırılan bitki türleri Bern Sözleşmesine binaen acil kodu ile koruma altına alınıyor. Sevgi çiçeğinin yayılış sahası Ankara ilinin Gölbaşı ilçesi başta olmak üzere Ankara-Konya otoyolu, yetmişinci kilometresinde yer alan Gölbek köyü etrafı olarak biliniyor. Geçmiş dönemlerde daha geniş bir yayılım sahası bulunduğu düşünülen sevgi çiçeğinin zamanla muhtelif sebeplerden ötürü yaşama alanının daraldığı tahmin ediliyor.

Kilyos Peygamber Çiçeği

İstanbul’da bulunan Sarıyer ilçesinin Kilyos semtine özgü endemik bir bitki türü olarak tanınan Kilyos Peygamber çiçeği, toplum içinde Kilyos düğme çiçeği namıyla da anılıyor. Papatyagiller çiçekli bitki familyasının en nadide üyesi olan Kilyos Peygamber çiçeği, doğru bakım şartları altında 80 santimetreye kadar boylanabiliyor. Dünya üzerinde sadece Türkiye’de yayılış gösteren Kilyos Peygamber çiçeğinin örneklerine Kocaeli’nin Kandıra ilçesinde de rastlanıyor. Ekseriyetle deniz kenarı bölgelerde varlığını sürdüren Kilyos Peygamber çiçeğinin haziran ve ağustos ayları arasında çiçek açtığı gözlemleniyor. Bu güzide çiçeğin Kilyos Peygamber çiçeği olarak adlandırılması, antik Yunan peygamberi Chiron’a dayanıyor.

Evlerinizde ofislerinizde yetiştirebileceğiniz, ayrıca bahçenize canlılık katacak bitki türlerini bitki kategorimizden inceleyebilirsiniz.

**Biyokaçakçılık: Natürel yaşamda hayatını sürdüren yabani bitki ve hayvan türlerinin tamamının veya vücudundan kimi parçaların yetkili kurumlara haber verilmeksizin toplanması ve ülke dışına çıkarılması.