Kuş Evleri Nasıl Olmalı?

Antik Çağlarda Kuş Evleri Nasıldı?

Çeşitli uygarlıklarca ehemmiyetli bir noktaya yerleştirilen kuşlar, geçmişten günümüze sanat yapıtlarında kendine yer buluyor. Kimi zaman şarkı sözlerinde ve şiirlerde, kimi zaman tablolarda ve heykellerde karşımıza çıkıyor. Antik çağlardan beri farklı manalar atfedilen kuşlar hakkında birçok değişik medeniyette ortak kabul edilen tarihsel mit, gökyüzünde bulunmaları nedeniyle tanrıya yakın oldukları ve tanrı tarafından kutsandıkları düşüncesi olarak dikkat çekiyor. Kuş gübreleri bitki yetiştiriciliği alanında muazzam fayda sağladığından, zaman içerisinde bunu keşfeden çiftçiler, bitkilerine iyi gelen bu ürüne basitçe ulaşmak adına kuş evleri yapmaya başlıyorlar.

Osmanlı Devleti Dönemine Anadolu’daki Kuş Evleri’nin Benzerlerinden Farkları Nelerdir?

Bugün ülkemiz sınırları içinde yer alan Anadolu toprakları dahil olmak üzere üç farklı kıtada 600 sene boyunca hüküm sürmüş olan Osmanlı Devleti’nde on altıncı asırdan başlayarak örneklerine denk gelinen, yarar gözetmeksizin, kuş evleri yapımı geleneği olduğu biliniyor. Dönemin mimari yapılarının dış kısımlarında bugün hâlâ klasik binalarda sağlam şekilde bulunan bu kuş evleri, toplumumuzun kuşlara verdiği değeri temsil etmek adına büyük ehemmiyet taşıyor. Dünya üzerinde eşine benzerine rastlanmayan Osmanlı kuş evlerinin yapıları, bilhassa harici kısmında yer aldıkları hanelerin birer minyatürü gibi tasarlanıyor. Burada dikkat çekici olan husus; esasında kuşların da ailenin birer üyesi olarak görülmesi oluyor.

Modern Kuş Evleri Tasarlarken Dikkat Edilmesi Gerekenler?

Asri zamanlarda yeni örnekleriyle pek fazla karşılamadığımız bu tür kuş evleri genellikle mimari sanat çalışması kapsamında değerlendiriliyor. İçinde bulunduğumuz zaman diliminde genellikle ahşap malzemeden imal edilen kuş evlerinin metal ve plastikten yapılanları da bulunuyor. Kuş evlerinin yalıtım bakımından sıkıntı yaşamaması adına en iyi tercih, ahşap kullanımı olarak görülürken, kuş yumurtalarının çürümesine ve civcivlerin zehirlenerek ölmesine sebebiyet verebileceğinden kreozot (kömür ve odun katranlarının karışından elde edilen madde) içeren malzemeden yararlanılması kesinlikle önerilmiyor. Kuş evi inşa ederken göz önünde bulundurmanız gereken taraflardan birisi de delikler oluyor. Kuş evlerinin içinde barınacak olan kuş türlerinin hava alabilmesi ve yapıya girip çıkmaları için açılan deliklerin boyutu ergonomik bir kuş evi tasarlama yolunda büyük önem arz ediyor. Bahse konu olan delikler çok küçük olduğunda kuşlar kuş evlerine giriş- çıkış yaparken zorlanıyor. Deliklerin boyutu haddinden büyük olarak üretildiğinde ise yırtıcı kuş cinsleri ve yırtıcı memeliler kuş evlerine ulaşarak zarar verebiliyor. Kuş evlerinin çatı kısmının hafif bir açıyla eğimli olması gerekiyor. Bu sayede yağış olduğu zaman kuş evinin çatısı yağmur ya da karın üzerinden kaymasını sağlıyor ve deliklerin ıslanmasını veya karla kaplanmasını engelliyor. Kuş evlerinin taban kısımlarında minik delikler bulunması, çatıdan içeriye su girmesi ihtimaline karşı bir drenaj önlemi olarak sıkça tercih ediliyor. Kuş evlerinin içerisine tünek koymamanız gerekiyor, çünkü tünekler karga, saksağan ve kuzgun gibi yırtıcı nitelikteki kuş türlerinin kuş evinde barınan yavru kuşlara ulaşmasını kolaylaştırıyor. Uzmanlar, kuş evlerinin sağlam bir direğe, direğe, ağaca veya ev saçaklarının altına yerleştirilmesini öneriyor. Zira, kuşlar ekseriyetle rüzgâr esnasında serbestçe hareket eden kuş evlerinin içinde yaşamak istemiyor. Kuş evlerinizi konumlandırmanız da kuşların, onları yaşam alanı olarak görmeleri için önemli kriterler arasında yer alıyor. Örneğin, kuş evinizi sürekli rüzgâr alan bir cepheye kurarsanız ve haddinden yükseğe asarsanız kuşlar, onu evleri olarak benimseyemiyor. Yabani yaşam sahasında oyuklara yuva yapan kuşlar için kuş evi kuracaksanız aralıkların yakın olmamasını sağlamanız önemli bir detay. Çünkü, bölgelerini korumak gibi bir alışkanlığı olan bu kuş türleri, kendileriyle aynı cinste başka bir kuşun yakınlarında olmasına tahammül edemiyor ve saldırganlaşıyor.